ایرنا:
محققان بانک گیاهی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران با همکاری محققانی از آلمان و دانشگاه فردوسی مشهد کروموزوم های میوزی جنس پیاز را در ایران با تمرکز بر بخش آکانتوپراسوم (Acanthoprasum) مورد مطالعه قرار دادند.

به گزارش روز دوشنبه گروه علم و آموزش ایرنا از روابط عمومی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران وابسته به جهاددانشگاهی، در نتیجه سال ها فعالیت میدانی محققان بانک گیاهی این مرکز، کلکسیونی از حدود ۵۰۰ جمعیت مختلف از گونه های وحشی این جنس از رویشگاه های طبیعی جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی به صورت زنده کشت و نگهداری می شوند. بسیاری از این نمونه ها انحصاری ایران هستند و در هیچ کشور دیگری در دنیا وجود ندارند. چنین کلکسیونی در دنیا کم نظیر است. نمونه های زنده این کلکسیون برای مطالعات تکمیلی و کاربردی مورد استفاده قرار می گیرند.

پیش از این در نتیجه مطالعات مورفولوژیکی، سیتوژنتیکی و مولکولی نمونه های این کلکسیون گونه A. schisticola به عنوان گونه جدید از ایران به دنیا معرفی شده است.

داده های کاریولوژیکی که با مطالعه تقسیم میتوز و میوز حاصل می شوند، برای شناسایی دقیق نام علمی، تعیین روابط فیلوژنتیکی، زیست شناسی تولید مثلی و برنامه های اصلاحی اطلاعات سودمندی فراهم می کند.

در نتیجه مطالعات آزمایشگاهی که علیرضا دولتیاری، عضو هیات علمی بانک گیاهی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران، انجام داد، داده های میوزی برای ۱۰۵ فرد از ۳۳ جمعیت از ۲۳ گونه مختلف از این جنس در ایران فراهم شد. عدد پایه کروموزومی، فراوانی کیاسما، اشکال مختلف کروموزومی در متافاز I و همچنین نوع و درصد ناهنجاری های میوزی برای این تاکسون ها مشخص شد. داده میوزی برای ۲۱ گونه مطالعه شده در این تحقیق برای اولین بار در دنیا گزارش می شود.

داده های این تحقیق نشان می دهند تغییرات عددی کروموزومی (دیس پلوییدی و پلی پلوییدی) نقش کم رنگی در تکامل زیر جنس Melanocrommyum ایفا کرده اند. این داده ها فرضیه قبلی مبنی بر ارتباط بین یک تقسیم جنسی آشفته و تولید مثل رویشی در بعضی از گونه های این جنس را با تردید مواجه می کند.

در مجموع، نتایج این پژوهش معرفی Allium به عنوان یک جنس مدل در مطالعات بررسی رفتار کروموزوم ها در تقسیم جنسی تایید می کند. داده های این تحقیق با همکاری محققانی از آلمان و دانشگاه فردوسی مشهد در مجله بین المللی Plant Biosystems چاپ شده است.

جنس پیاز (Allium L.) با بیش از ۱۵۰ گونه مختلف، بزرگترین جنس از تک لپه ای های گلبرگ دار در ایران است. سیر، موسیر، پیاز خوراکی، تره، پیازچه و والک تعدادی از گونه های زراعی و اقتصادی این جنس در ایران هستند.